Im bardziej zÅ‚ożone sÄ… systemy organizacyjne, produkcyjne, logistyczne, handlowe w firmie tym trudniej nimi sterować, a także tym bardziej sÄ… one podatne na nagÅ‚y upadek. Prawda ta jest potwierdzana na co dzieÅ„ w dziesiÄ…tkach konkretnych przykÅ‚adów. Dlatego menedżerowie starajÄ… siÄ™ łączyć plany dziaÅ‚aÅ„ z okreÅ›leniem ryzyk, które wiążą siÄ™ z ich realizacjÄ…. W tym celu posÅ‚ugujÄ… siÄ™ też wyspecjalizowanymi narzÄ™dziami, w tym aplikacjami informatycznymi. WÅ›ród tych ostatnich najpopularniejsze sÄ… systemy Business Inteligence (BI). Czas na prowadzenie biznesu nie jest obecnie Å‚atwy. Z tego m.in. powodu analitycy IT przewidujÄ…, że w najbliższych latach popyt na narzÄ™dzia umożliwiajÄ…ce analizÄ™ ryzyk bÄ™dzie rosnąć.
ZarzÄ…dzanie ryzykiem
Zbytnia zÅ‚ożoność firmy jest dla niej źródÅ‚em ekspozycji na ryzyko. Wzrost zÅ‚ożonoÅ›ci nigdy nie jest dobrym zwiastunem. Okazuje siÄ™ jednak, że zÅ‚ożoność w firmie nie musi być niewiadomÄ… lub pozostawać kwestiÄ… wyczucia – można jÄ… pomierzyć. Jak? Za pomocÄ… systemu OntoSpace, który wykorzystuje opatentowany kilkanaÅ›cie lat temu w USA model analizy stochastycznej.
„OntoSpace to nowy sposób monitorowania ryzyka i narzÄ™dzie, które pozwala je kontrolować. Technologia analizuje zÅ‚ożoność na podstawie danych istotnych dla danego systemu. Może ich być mniej lub wiÄ™cej. Przy czym im wiÄ™cej danych tym głębsza analiza. Z góry nie ma tu zaÅ‚ożenia, że jedne dane sÄ… ważniejsze niż inne. Natomiast sama analiza wskazuje, które czynniki najbardziej wpÅ‚ywajÄ… na narastanie zÅ‚ożonoÅ›ci na mapie wspóÅ‚zależnoÅ›ci danych” – tÅ‚umaczy Jacek Marczyk, polski inżynier i innowator, twórca systemu analizujÄ…cego zÅ‚ożoność.
Zwyczajowo analizÄ™ zÅ‚ożonoÅ›ci w firmie przeprowadza siÄ™ z użyciem danych pochodzÄ…cych z bilansu finansowego, z rachunku wyników i cyklicznych sprawozdaÅ„ finansowych. SÄ… nimi okresowo (co miesiÄ…c, co kwartaÅ‚, co pól roku, co rok) mierzone wskaźniki, np. przychody, zysk brutto, zysk netto, koszty zakupów, koszty usÅ‚ug, koszty personelu, amortyzacja, pozostaÅ‚e koszty operacyjne, koszty finansowe itd. Ich analiza prowadzi do stworzenia mapy zÅ‚ożonoÅ›ci i do wyrysowania jej aktualnej wartoÅ›ci oraz górnych i dolnych (krytycznych) granic. Ważna jest nie tylko aktualna ocena skomplikowania systemu, jakim jest dziaÅ‚ajÄ…ce przedsiÄ™biorstwo. Istotne jest też ustalenie górnej i dolnej granicy zÅ‚ożonoÅ›ci.
„Jeżeli zÅ‚ożoność w danym momencie jest zbyt blisko dolnego limitu, system zachowuje siÄ™ w sposób deterministyczny. Skutki jego dziaÅ‚aÅ„ sÄ… przewidywalne. ZbliżajÄ…c siÄ™ do górnej granicy, wyznaczajÄ…cej zÅ‚ożoność krytycznÄ…, system staje siÄ™ nadmiernie wrażliwy, a w konsekwencji nieprzewidywalny i chwiejny, podatny na zaÅ‚amanie. Efektywne zarzÄ…dzanie firmÄ…, która zbliżyÅ‚a siÄ™ do krytycznej wartoÅ›ci zÅ‚ożonoÅ›ci staje siÄ™ niemal niemożliwe. Niekiedy menedżerowie takiej organizacji pocieszajÄ… siÄ™ sÅ‚owami „Nasza firma jest za duża żeby miaÅ‚a upaść”. Niestety na podstawie analizy zÅ‚ożonoÅ›ci należaÅ‚oby raczej mówić „Firma jest zbyt zÅ‚ożona, aby przeżyć!” – zaznacza Grzegorz Bobrownicki” – Libchen z Ontonix Polska.
Upadek euro
Jak dotÄ…d narzÄ™dzie stworzone przez J. Marczyka znajduje zastosowanie w wielu sektorach gospodarki na rynkach zagranicznych – w bankach, w przemyÅ›le, w medycynie, w zarzÄ…dzaniu ruchem. Można je też stosować do zmierzenia zÅ‚ożonoÅ›ci przedsiÄ™biorstwa. Na stronie internetowej www.rate–a–business.com każda firma może bezpÅ‚atnie zmierzyć swojÄ… zÅ‚ożoność podajÄ…c 10 kluczowych i cyklicznie mierzonych wskaźników. Bardziej zaawansowane analizy dostÄ™pne sÄ… na zasadach komercyjnych.
„Analiza zÅ‚ożonoÅ›ci to matematyczne odwzorowanie prawidÅ‚owoÅ›ci zachodzÄ…cych w sposób naturalny, zarówno w przyrodzie jak i w systemach stworzonych przez czÅ‚owieka – w paÅ„stwach, w organizacjach biznesowych, czy w ciÄ…gach technologicznych, np. w rurociÄ…gach tÅ‚oczÄ…cych gaz” – podkreÅ›la J. Marczyk.
PrezentujÄ…c swój system OntoSpace w Polsce J. Marczyk przedstawiÅ‚ też wyniki analizy zÅ‚ożonoÅ›ci strefy euro. Jej podstawÄ… sÄ… oficjalne wskaźniki publikowane przez Eurostat. Z przeprowadzonego testu wynika, że strefa euro przybliża siÄ™ do górnej, krytycznej granicy zÅ‚ożonoÅ›ci.
„JeÅ›li pilnie nie zostanÄ… podjÄ™te reformy, które zmieniÄ… wymowÄ™ europejskich danych makroekonomicznych to w trzecim kwartale 2013 r. dojdzie do rozpadu strefy euro. JednÄ… z konsekwencji upadku euro bÄ™dzie zaÅ‚amanie szeÅ›ciu z trzynastu dużych banków w Polsce” – zapowiada G. Bobrownicki – Libchen