Czy samochód, którym steruje nie czÅ‚owiek, ale komputer to niedaleka przyszÅ‚ość, czy wciąż science-fiction? Zdaniem ekspertów firmy doradczej Deloitte, autorów raportu „The future of mobility”, Å›wiat motoryzacji czeka w najbliższych latach prawdziwa rewolucja. PrzyszÅ‚ość to autonomiczne auta, które bÄ™dziemy dzielić z innymi podróżnymi. Wyliczono, że tylko w USA pojawienie siÄ™ w szerszej skali pojazdów autonomicznych spowodowaÅ‚oby spadek emisji spalin o 40-90 proc., a liczby Å›miertelnych ofiar wypadków o 32 tys. rocznie.
W Stanach Zjednoczonych caÅ‚a branża motoryzacyjna wygenerowaÅ‚a w 2014 roku przychody w wysokoÅ›ci 2 bilionów dolarów, czyli 11,5 proc. tamtejszego PKB. Na ten wynik zÅ‚ożyÅ‚y siÄ™ przychody, m.in. producentów samochodów, dostawców, dealerów, firm oferujÄ…cych usÅ‚ugi finansowe, spóÅ‚ek naftowych, stacji paliw, ale też ubezpieczycieli czy wÅ‚aÅ›cicieli paÅ„stwowych i prywatnych parkingów. Sumy te robiÄ… wrażenie, nic wiÄ™c dziwnego, że przyszÅ‚ość sektora motoryzacyjnego jest przedmiotem wielu badaÅ„ i analiz.
Coraz częściej pojawiajÄ… siÄ™ gÅ‚osy, że samochody niepotrzebujÄ…ce kierowcy wkrótce stanÄ… siÄ™ naszÄ… codziennoÅ›ciÄ…. Prace nad pojazdami autonomicznymi prowadzÄ… nie tylko firmy motoryzacyjne, jak na przykÅ‚ad Ford, ale też potentaci z branży technologicznej i internetowej, jak Google. „Samochody autonomiczne bÄ™dÄ… wyposażone w systemy precyzyjnie informujÄ…ce je o lokalizacji w stosunku do innych pojazdów oraz o potencjalnym niebezpieczeÅ„stwie. DziÄ™ki temu same bÄ™dÄ… potrafiÅ‚y unikać wypadków. Pozwoli to wyeliminować błąd ludzki, bÄ™dÄ…cy gÅ‚ównÄ… przyczynÄ… kolizji drogowych” – mówi Marek TurczyÅ„ski, Partner w Deloitte, Lider Grupy Motoryzacyjnej. Do zalet pojazdów autonomicznych należy zaliczyć również oszczÄ™dność energii i kosztów eksploatacji.
Oprócz wprowadzenia do użytku pojazdów autonomicznych, nie mniejszÄ… rolÄ™ w motoryzacyjnej rewolucji odgrywajÄ… zmiany przyzwyczajeÅ„ kierowców i pasażerów, w tym popularyzacja tzw. „car sharingu”. Model przemieszczania siÄ™, oparty na opÅ‚atach za rzeczywiste korzystanie z samochodu, zamiast kupowania go na wÅ‚asność, jest szczególnie atrakcyjny dla mÅ‚odych ludzi i mieszkaÅ„ców miast. StÄ…d rosnÄ…ca popularność takich firm, jak Uber. BiorÄ…c pod uwagÄ™ te dwa zjawiska, zdaniem ekspertów koszty podróży w przeliczeniu na jednego pasażera spadnÄ… do jednej trzeciej obecnych wydatków dziÄ™ki znacznie wiÄ™kszemu wykorzystaniu pojazdów. Nie wspominajÄ…c już o mniejszych korkach czy spadajÄ…cym zapotrzebowaniu na parkingi.
Eksperci Deloitte doszli do wniosku, że zmiany w podejÅ›ciu do przemieszczania siÄ™ i poruszania bÄ™dÄ… przebiegać w sposób Å‚agodny i systematyczny oraz w różnym czasie w różnych miejscach Å›wiata.
Deloitte prezentuje w raporcie cztery scenariusze możliwego rozwoju sytuacji w świecie motoryzacji:
Scenariusz 1: Stopniowa zmiana
WedÅ‚ug tego scenariusza wÅ‚asność prywatna pozostanie normÄ…, a konsumenci nadal bÄ™dÄ… cenić sobie prywatność, elastyczność, bezpieczeÅ„stwo i wygodÄ™ utożsamianÄ… z posiadaniem samochodu na wÅ‚asność. Co ważne, choć wizja ta zakÅ‚ada wykorzystanie technologii wspomagajÄ…cych prowadzenie pojazdów, nie wróży ona rychÅ‚ej dostÄ™pnoÅ›ci samochodów w peÅ‚ni kierowanych przez komputery. Koszt przejechanej mili w tym scenariuszu wynosi 0,97 dolara (wyliczenia dokonane na podstawie Å›rednich kosztów ponoszonych przez kierowców w USA).
Scenariusz 2: Wspólne korzystanie z samochodów
Wizja ta zakÅ‚ada staÅ‚y rozwój zjawiska wspólnego dostÄ™pu do samochodów. Zgodnie z niÄ… efekt skali i zaostrzajÄ…ca siÄ™ konkurencja przyczyniÄ… siÄ™ do rozwoju usÅ‚ug polegajÄ…cych na możliwoÅ›ci wspólnego korzystania z samochodów na nowych obszarach i w bardziej wyspecjalizowanych segmentach klienta. Scenariusz ten opiera siÄ™ na zaÅ‚ożeniu, że pasażerowie bÄ™dÄ… cenili sobie przede wszystkim możliwość wygodnego przemieszczania siÄ™ z jednego miejsca do drugiego, dzielÄ…c siÄ™ samochodami z innymi podróżnymi. DziÄ™ki temu ominÄ… ich problemy zwiÄ…zane z czynnym uczestnictwem w ruchu drogowym i poszukiwaniem miejsc do parkowania. Koszt przejechanej mili w tym scenariuszu wynosi 0,63 dolara, czyli obniży siÄ™ o 1/3 w stosunku do wersji bazowej.
Scenariusz 3: Bezzałogowa rewolucja
Trzecia wizja przyszÅ‚oÅ›ci przewiduje, że technologie zwiÄ…zane z samokierujÄ…cymi siÄ™ samochodami bÄ™dÄ… realne, bezpieczne, wygodne i oszczÄ™dne, jednak nadal powszechne bÄ™dzie posiadanie samochodu na wÅ‚asność. Do urzeczywistnienia tego scenariusza przyczyni siÄ™ wspóÅ‚praca pomiÄ™dzy naukowcami, organami regulacyjnymi i biznesem. WiÄ™kszość kierowców nadal bÄ™dzie zwolennikiem posiadania samochodu na wÅ‚asność, a pojedynczy użytkownicy wybiorÄ… samochód niewymagajÄ…cy kierowcy ze wzglÄ™du na jego potencjalne zalety. Koszt przejechanej mili w tym scenariuszu wynosi 0,46 dolara, czyli spadnie o ponad 50 proc. w stosunku do wersji bazowej.
Scenariusz 4: Nowa era dostępu do niezależności
Czwarty scenariusz przewiduje przyszÅ‚ość, w której nastÄ…pi zbieżność trendów autonomicznego i wspólnego korzystania z samochodów. WedÅ‚ug tego scenariusza firmy zajmujÄ…ce siÄ™ zarzÄ…dzaniem usÅ‚ugami w dziedzinie poruszania siÄ™, bÄ™dÄ… oferowaÅ‚y szeroki wachlarz takich usÅ‚ug, aby speÅ‚niać oczekiwania jak najszerszej grupy klientów w zależnoÅ›ci od zasobnoÅ›ci ich portfela. Za koordynowanie podróży klienta z jednego miejsca do drugiego odpowiedzialne bÄ™dÄ… zaawansowane technologie łącznoÅ›ci. Intuicyjne interfejsy pozwolÄ… użytkownikom w ciÄ…gu kilku minut zamówić samochód w dowolne miejsce i dojechać z punktu A do B szybko, bezpiecznie i niedrogo. Koszt przejechanej mili w tym scenariuszu wynosi 0,31 dolara co oznacza spadek o 2/3 w stosunku do bazowej koncepcji.
„Jak widać różnica w kosztach pomiÄ™dzy najbardziej konserwatywnym i rewolucyjnym scenariuszem jest ponad trzykrotna. W USA wyliczono, że pojawienie siÄ™ w szerszej skali pojazdów autonomicznych spowodowaÅ‚oby spadek emisji spalin o 40-90 proc., ofiar wypadków Å›miertelnych o 32 tys. rocznie, a w zamian zyskano by 100 mld godzin do produktywnego wykorzystania” – wyjaÅ›nia Tomasz PaÅ‚ka, Starszy Menedżer w Grupie Motoryzacyjnej Deloitte.
Mimo oczywistych korzyÅ›ci, nie należy zapominać o czynnikach spowalniajÄ…cych proces wykorzystania w motoryzacji nowoczesnych technologii. Należą do nich, m.in.: przepisy prawne, które mogÄ… blokować upowszechnianie samochodów autonomicznych, ale też postawy spoÅ‚eczne. Pozbawienie ludzi kontroli nad samochodem, a także zachÄ™cenie ich do wspóÅ‚użytkowania aut z innymi, wzbudzi zapewne spore zastrzeżenia w wielu grupach spoÅ‚ecznych. Nie bez znaczenia jest także podejÅ›cie szeroko pojÄ™tej branży motoryzacyjnej. „Konkurencja w nowym modelu podejÅ›cia do motoryzacji i przemieszczania siÄ™ bÄ™dzie na pewno zaciÄ™ta. Jednak mimo nieufnoÅ›ci pomiÄ™dzy obecnymi przedstawicielami sektora motoryzacyjnego a jego nowymi uczestnikami, rozbieżnych poglÄ…dów i perspektyw, zapewne bÄ™dÄ… oni musieli wspólnie stworzyć nowy ekosystem w znacznej mierze oparty na wspóÅ‚zależnoÅ›ci, wzajemnoÅ›ci i symbiozie. Ostatecznie to sam rynek, który nieubÅ‚aganie wymusza wyższÄ… wydajność za niższy koszt, zadecyduje o tym, kto wygra, a kto przegra” – podsumowuje Marek TurczyÅ„ski.