Home Analizy Outsourcing w Polsce 2011-2012

Outsourcing w Polsce 2011-2012

0
0
122

W ciągu ostatnich 12 miesięcy Polska została zauważona przez globalne agencje analityczne, które podniosły rating kraju jako zaufanej i dojrzałej lokalizacji pod projekty offshoringowe. Było to możliwe m.in. dzięki podmiotom wspierającym sektor outsourcingu, m.in. firmom real estate czy HR oraz instytucjom branżowym, aktywnie działającym na rzecz rozwoju sektora w Polsce takim jak ABSL czy Instytut Outsourcingu. Lokalne firmy outsourcingowe umocniły swoją pozycję na polskim rynku, a międzynarodowe koncerny zaczęły przypisywać strategiczne znaczenie centrom zlokalizowanym nad Wisłą, czyniąc z nich wiodące jednostki obsługi procesów w Europie czy szerzej – w regionie EMEA. W 2012 r. będzie obserwować dalsze umacnianie pozycji kraju jako dojrzałej i stabilnej lokalizacji pod inwestycje offshoringowe oraz upowszechnianie outsourcingu w kolejnych branżach na lokalnym rynku. Według raportu ABSL 2011 (Raport “Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Polsce” (2011). Autorzy: Janusz Górecki (Ekspert ABSL), Anna Bartoszewicz-Wnuk (Jones Lang LaSalle), Łukasz Karpiesiuk (Baker & McKenzie), Rafał Kijonka (Manpower Polska). Koordynator opracowania: Marek Grodziński (Capgemini), Polska jest niekwestionowanym liderem w regionie Europy Środkowo-Wschodniej, jeśli chodzi o liczbę zatrudnionych (80 tys.) i liczbę centrów usług biznesowych (ok. 300). Również wewnętrzny rynek outsourcingu rozwija się dynamicznie. Według badań Instytutu Outsourcingu, jego wartość wynosi obecnie prawie 4 mld zł. Rodzime firmy umocniły swoje marki na lokalnych rynkach, systematycznie rozszerzały portfolio usług i zwiększały nakłady na innowacje.

Polska w centrum zarządzania

Grupa analityczna Everest, w raporcie „Market Vista Location Heatmap” (październik 2011) zakwalifikowała Polskę do grona państw dojrzałych pod inwestycje offshoringowe. Prestiżowy tytuł dzielimy tylko z Brazylią, Chinami, Filipinami i Indiami. Atrakcyjne położenie geograficzne, bliskość kulturowa w stosunku do krajów m.in. Europy Zachodniej oraz duże doświadczenie w obszarze nowoczesnych usług biznesowych sprawia, że coraz więcej firm lokuje tu centra obsługujące klientów lub oddziały firmy z różnych krajów. Niejednokrotnie centra działające w Polsce pełnią kluczowe role w strukturach biznesowych globalnych organizacji. Centra usług biznesowych w Polsce zaczynają coraz częściej pełnić funkcję ośrodków centralizacji procesów z wielu krajów, a nawet kontynentów. Ten trend będzie się umacniał. Stabilność gospodarcza Polski, na tle poważnych turbulencji finansowych na europejskich rynkach finansowych, zwiększa szanse na kolejne projekty konsolidacyjne nad Wisłą. Wszystko to sprawia, że Polska masowo przyciąga nowe inwestycje z obszaru outsourcingu. Polska Agencja Informacji i Inwestycji Zagranicznych prowadzi obecnie 156 projektów inwestycyjnych o łącznej wartości mld euro. 29 projektów o wartości 26 mln euro należy do sektora nowoczesnych usług biznesowych. W 2011 r. branża ta stworzyła najwięcej miejsc pracy (ok. 2500) spośród wszystkich projektów reprezentowanych przez nowych inwestorów zagranicznych. W 2011 r. powstało 16 nowych centrów, a ich ogólna liczba przekroczyła 300. Wśród inwestorów, którzy stworzyli nowe centra usług można wymienić m.in. McKinsey w Poznaniu, BNP Paribas w Warszawie, PwC w Katowicach, Nordea w Łodzi, Credit Suisse we Wrocławiu oraz Tate&Lyle w Łodzi. Do centrów zlokalizowanych w Polsce coraz częściej są też przenoszone procesy w jakikolwiek sposób zagrożone przez niepewną sytuację społeczną, polityczną czy gospodarczą w innych krajach.

  • Dla przykładu region Europy Środkowo-Wschodniej stał się jednym z głównych beneficjentów wycofywania biznesu z Afryki Północnej (głównie Egiptu) czy Bliskiego Wschodu w pierwszej połowie 2011 r. w związku z destabilizacją polityczną i niepokojami społecznymi, a w efekcie rosnącym zagrożeniem przerwania ciągłości biznesowej obecnych projektów inwestycyjnych. Trafiają do nas także procesy relokowane z krajów Ameryki Środkowej i Południowej, głównie ze względu na rosnącą tam przestępczość. Relatywnie nowym trendem jest też nearshoring, czyli przenoszenie usług do lokalizacji, leżących w bezpośrednim sąsiedztwie rodzimego kraju danego przedsiębiorstwa (głównie w tej samej strefie czasowej). Polska jest wybierana głównie przez koncerny z krajów zachodnioeuropejskich takich jak Francja, Niemcy, Wielka Brytania.

W kierunku specjalizacji

W 2011 r. Polska umocniła swoją pozycję jako wiodącej lokalizacji offshoringowej na globalnej mapie usług biznesowych. Jest niekwestionowanym liderem w regionie Europy Środkowo-Wschodniej, wyprzedzając m.in. Czechy, Węgry czy Rumunię. Według analiz ABSL, w Polsce dominują centra, świadczące usługi finansowo-księgowe oraz IT. Dodatkowo, pewną specjalizację wykształciły też poszczególne regiony kraju. Przykładowo, w Warszawie, Łodzi i Poznaniu dominują finanse i księgowość, w Krakowie i Trójmieście – projekty IT,  a we Wrocławiu – centra badawczo-rozwojowe (Research & Development, R&D). Zdaniem Jacka Levernesa, Prezesa ABSL, Wiceprezesa Global Business Services Hewlett-Packard Europa, Bliski Wschód, Afryka (EMEA) oraz Członka Zarządu HP Europa, oprócz specjalizacji poszczególnych miast, wynikającej m.in. z dostępności absolwentów o odpowiednich kwalifikacjach na lokalnych rynkach pracy, coraz bardziej widoczna jest tendencja lokowania w Polsce projektów zaawansowanych, opartych na wiedzy, o znaczeniu strategicznym dla międzynarodowych korporacji. W 2011 r. do Polski zaczęły napływać nowe projekty z obszaru R&D, zaawansowane usługi IT, a także KPO (Knowledge Process Outsourcing). Jak wynika z badania PwC i Duke University’s Offshoring Research Network, to właśnie te obszary najbardziej zyskują na znaczeniu na światowym rynku nowoczesnych usług dla biznesu, a Polska – zdaniem ekspertów – w 2011 r. pokazała, że może być nie tylko europejskim, ale i globalnym centrum zaawansowanych usług. Szczególnie intensywnie rozwijał się segment R&D. W ostatnim rankingu The Economist Intelligence Unit „2011 IT Industry Comptetivness Index”, Polska odnotowała wyraźny awans w obszarze rozwoju zaplecza R&D (wzrost z 6,6 pkt w 2009 r. do 18,1 pkt w 2011). Dziś, jak wynika z danych ABSL, działalność badawczo–rozwojowa zajmuje trzecią pozycję na liście najczęściej obsługiwanych procesów przez centra z zagranicznym kapitałem, które funkcjonują na polskim rynku. Rośnie również liczba centrów KPO, realizujących najbardziej zaawansowane projekty. Według ABSL, na koniec 2010 roku istniały w Polsce 23 tego typu jednostki. Oprócz rosnącej liczby centrów KPO, zdecydowana większość firm sektora wprowadziła do swojej oferty usługi oparte na wiedzy jako uzupełnienie realizowanych procesów finansowo-księgowych, IT czy HR. Dodatkowo, w 2011 r. centra usług zaczęły obsługiwać projekty nie w jednym, ale w kilku obszarach, łącząc np. usługi finansowo-księgowe z IT.

Polscy managerowie coraz ważniejsi w globalnych strukturach

Wzrost znaczenia Polski na globalnej mapie usług biznesowych nie pozostał bez wpływu na kariery rodzimych specjalistów. Coraz większa liczba lokalnych managerów sięga po stanowiska kierownicze w międzynarodowych organizacjach. Przykładowo, Jacek Levernes we wrześniu 2011 r. został Członkiem Zarządu HP Europe, a Krystian Bestry zarządza wszystkimi centrami Infosys BPO w Europie. Polacy są cenieni za pracowitość, otwartość na inne kultury i przedsiębiorczość. Po szczeblach międzynarodowej kariery w sektorze nowoczesnych usług dla biznesu pną się również kobiety. W listopadzie 2011 Agnieszka Orłowska awansowała na stanowisko Prezesa Globalnego Centrum Usług Biznesowych Hewlett-Packard we Wrocławiu, świadczącego usługi na rzecz klientów z regionu Europy, Bliskiego Wschodu i Afryki (EMEA), Agnieszka Jackowska zarządza łódzkim centrum Infosys BPO (będąc pierwszą kobietą na tak wysokim stanowisku w strukturach hinduskiego koncernu), w fotelu prezesa Xerox Polska zasiada Marzena Tarkowska, a Kinga Piecuch jest jednym z członków zarządu tej firmy. To tylko kilka przykładów.

Państwo wspiera sektor

Mijający rok to dla polskiego rynku nowoczesnych usług biznesowych szereg pozytywnych zmian legislacyjnych. W czerwcu 2011 r. projekty z sektora nowoczesnych usług biznesowych zostały ostatecznie włączone do „Programu wspierania inwestycji o istotnym znaczeniu dla gospodarki polskiej na lata 2011-2020”. Jednocześnie Ministerstwo Finansów zrezygnowało z planów zakładających objęcie dotacjami publicznymi jedynie tych inwestycji, które miałyby powstawać w miastach z wysokim poziomem bezrobocia. Pierwotnie granty miały zostać przyznane jedynie lokalizacjom ze stopą bezrobocia wyższą niż 75% średniej krajowej. W październiku 2011 r. międzyresortowy zespół ds. wspierania inwestycji zagranicznych przyznał granty 6 centrom z sektora nowoczesnych usług dla biznesu. Rządową pomoc otrzymały firmy: State Street, Impel, Metro, Microsoft, Nokia Siemens Networks oraz Capita.

  • 2011 rok to również pozytywna zmiana w zakresie outsourcingu w prawie bankowym. 27 października 2011 r. weszła w życie ustawa rozszerzająca dotychczasową listę czynności bankowych, które mogą zostać powierzone partnerowi zewnętrznemu. Nowelizacja ma przede wszystkim na celu ułatwienie bankom oraz innym instytucjom finansowym współpracę z firmami sektora outsourcingu. Nowe przepisy nawiązują do rozwiązań, które zostały zaimplementowane w innych krajach. Proces zawarcia transakcji pomiędzy firmą z sektora bankowo – finansowego a dostawcą zewnętrznym był do tej pory skomplikowany i żmudny. To mogło zniechęcać wiele instytucji z branży do podejmowania tego typu współpracy. Przyjęty projekt nowelizacji czyni tę transakcję mniej formalną, co powinno przełożyć się na wzrost liczby firm sektora BFSI, zainteresowanych zakupem usług od zewnętrznych dostawców.

Systematyczny wzrost wartości rynku

Jak sprawnie zarządzać firmą outsourcingową?

Od kilku lat wewnętrzny rynek outsourcingu odnotowuje systematyczny wzrost. O ile w latach 2007-2009 klienci nadal zlecali podwykonawcom głównie proste usługi (np. czystościowe, ochroniarskie), o tyle od początku 2010 r. możemy obserwować wzmożone zainteresowanie usługami biznesowymi (Business Process Outsourcing, BPO). Według badań Instytutu Outsourcingu, polski rynek BPO jest dziś wart prawie 4 miliardy złotych. Ponad 60% firm szacuje, że tendencja wzrostowa będzie się utrzymywała również w kolejnym roku. Można oczekiwać, że wzrost przychodów polskich firm outsourcingowych może sięgnąć nawet 35%. 

Polskie firmy dają stabilne zatrudnienie

Dynamika rozwoju BPO w Polsce przekłada się na sytuację na rynku pracy. Firmy outsourcingowe generują dużą liczbę nowych etatów. Według badań Instytutu Outsourcingu, aż 60% z nich planuje zwiększyć liczbę pracowników w najbliższych miesiącach. Stabilność zatrudnienia potwierdzają niskie wskaźniki rotacji – 45% firm ocenia, że w okresie od czerwca 2010 do czerwca 2011 nie była ona wyższa niż 10%. Firmy outsourcingowe generują nowe etaty przede wszystkim dla młodych specjalistów. Ponad 75% zatrudnionych to osoby do 35 roku życia, 66% z nich posiada wyższe wykształcenie. Rośnie również zapotrzebowanie na specjalistów z wieloletnim doświadczeniem, szczególnie z branży. W 2012 r. wielkość zatrudnienia będzie wprost proporcjonalna do wzrostu przychodów i pozyskiwania nowych klientów. Firmy z polskim kapitałem już teraz intensywnie pracują nad zwiększaniem wartości swoich marek i nową, jeszcze lepszą ofertą, dopasowaną do potrzeb klientów.

Konsolidacje – budowanie silnych marek

Wzrost konkurencyjności w skali globalnej oraz ekspansja znanych marek outsourcingowych na lokalnych rynkach wymogła na wielu polskich firmach wdrożenie strategii konsolidacyjnych. Z jednej strony, to odpowiedź na ogólnoświatowe tendencje w branży i poszukiwanie nowych wyróżników oferty na rynku, z drugiej – dążenie do zaspokojenia rosnących potrzeb klientów, coraz bardziej świadomych dostępnych rozwiązań outsourcingowych i korzyści płynących z tego modelu prowadzenia biznesu. Konsolidacja pozwala na połączenie różnorodnych kompetencji i jeszcze bardziej wszechstronną obsługę procesów biznesowych klienta. Jedną z najważniejszych fuzji na polskim rynku outsourcingu w 2011 r. było utworzenie Grupy Outsourcing Experts. Powstała ona w wyniku połączenia grupy kapitałowej ArchiDoc ze spółkami należącymi do Funduszu Neo Investments. Tendencje konsolidacyjne w Polsce odzwierciedlają światowe strategie.

  • Według danych PwC, 13% globalnych firm outsourcingowych w swojej strategii rozwoju zakłada w najbliższym czasie akwizycje zewnętrznych podmiotów, a 74% planuje rozszerzenie portfolio świadczonych usług. Zdaniem Konrada Rochalskiego, Eksperta Instytutu Outsourcingu, Prezesa Outsourcing Experts, w najbliższym czasie możemy obserwować kontynuację tego trendu, głównie ze względu na spowolnienie gospodarcze i jeszcze ostrzejszą walkę o klienta.  Akwizycje i przejęcia to szansa dla czołowych graczy na uzupełnienie portfolio usług i wzmocnienie wartości swoich marek, a dla mniejszych podmiotów możliwość przetrwania na rynku.

„Więcej za tyle samo” – rozwiązania skrojone na miarę kryzysu gospodarczego

Polska branża outsourcingowa wchodzi dziś w fazę dojrzałości. Oznacza to zarówno, większą świadomość klientów na temat korzyści i funkcjonalności rozwiązań outsourcingowych, jak i rosnące wymagania względem partnerów zewnętrznych. Czasy, kiedy usługi outsourcingowe były sprzedawane masowo w podobnym kształcie różnym klientom już dawno minęły. Dziś, polskie firmy z branży oferują coraz częściej rozwiązania dedykowane konkretnym branżom i dostosowane do unikalnych potrzeb klientów. Ta tendencja będzie się umacniać, zwłaszcza w obliczu spowolnienia gospodarczego i konieczności oferowania klientom pewnej wartości dodanej, m.in. na poziomie dodatkowych zabezpieczeń kontraktów. Jak wynika z analizy Baker & McKenzie (2011), przeprowadzonej wśród blisko stu globalnych korporacji, korzystających z usług outsourcingu, jednym z najważniejszych czynników, które mogą niekorzystnie wpłynąć na relacje pomiędzy dostawcą usług outsourcingowych a jego klientem jest brak precyzyjnego określenia zakresu świadczonych usług. Szczególnie biorąc pod uwagę złożoność i rosnącą kompleksowość globalnych umów outsourcingowych, niedoprecyzowanie zasad i standardów współpracy oraz zakresu usług jest wskazywane jako jeden z głównych powodów, który może prowadzić do niepowodzenia projektu. W ciągu minionego roku można było zaobserwować zwielokrotnianie nakładów na innowacje. Od czerwca 2010 r. do czerwca 2011 r. 46% polskich firm outsourcingowych wdrożyło innowacje, a 60% deklarowało ich implementację w kolejnym roku.

Prognozy rozwoju polskiej branży outsourcingu oraz sektora nowoczesnych usług biznesowych w Polsce – 2012 r.

Spowolnienie gospodarcze, zwłaszcza w krajach strefy euro oraz Stanach Zjednoczonych, które obserwujemy już od drugiej połowy 2011 r. przybierze na sile w 2012 r. Branża outsourcingowa będzie jedną z niewielu, które utrzymają dodatnią dynamikę wzrostu. Firmy outsourcingowe z polskim kapitałem deklarują stabilność etatów i kolejne rekrutacje. Przykładowo, spółka CWS – boco zamierza zwiększyć zatrudnienie o ok. 70 osób w związku z wprowadzaniem nowych usług. Podobne plany mają centra nowoczesnych usług biznesowych z kapitałem zagranicznym. Przykładowo, Capgemini zwiększy zatrudnienie nawet o 400 etatów, Infosys – o 300, centrum Sii – o 200, arvato Polska i Fujitsu – po 150, Mellon Poland – o ok. 100 do końca 2012 r. Kolejnych pracowników będą też przyjmowały Sony Pictures, Holicon, HP, TRW Automotive, Itella Information czy Grant Thornton Frąckowiak. Jak szacują przedstawiciele ABSL, do 2013 r. centra usług biznesowych w Polsce będą zatrudniać łącznie już 100 tys. osób. Z kolei wartość sektora sięgnie ponad 4,5 mld dolarów.

  • Jak przewidują eksperci ABSL, w kolejnych miesiącach centra nowoczesnych usług biznesowych z jednej strony będą kontynuowały rozszerzanie swoich ofert tak, aby móc świadczyć swoim klientom coraz bardziej kompleksowe usługi, a z drugiej – będą zmierzać w kierunku obsługi coraz bardziej specjalistycznych procesów z obszaru IT oraz KPO. Szczególnie dynamicznie będzie rozwijał się segment ITO (Information Technology Outsourcing), co wynika m.in. z lawinowo rosnącej ilości informacji. Według IDC,  to właśnie technologie analizujące tzw. big data (duże ilości danych) będą siłą napędową rozwoju sektora IT do 2020. Co więcej, zwiększy się wykorzystanie specjalistycznych narzędzi technologicznych typu Business Intelligence.
  • Potwierdzają to ostatnie badania IBM (czerwiec 2011), z których wynika, że aż 83% dyrektorów IT na świecie postrzega wdrażanie narzędzi analitycznych i rozwiązań BI jako priorytet dla swoich firm. Jak wynika z polskiej edycji badania (wrzesień 2011), kierunek działań polskich CIO jest taki sam. To z kolei zwiększy zapotrzebowanie na absolwentów kierunków ścisłych – inżynierów, posiadających świetnie wykształcone umiejętności analityczne. Jak prognozują eksperci, obsługa procesów związanych z zarządzeniem big data będzie warunkiem koniecznym do uzyskania przewagi konkurencyjnej na rynku.

W związku z przyjętą nowelizacją prawa bankowego, w kolejnych miesiącach możemy obserwować wzmożone zainteresowanie instytucji bankowych i finansowych usługami outsourcingowymi. Oprócz banków, na outsourcingu mogą skorzystać również podmioty rynku energii elektrycznej. Według najnowszych danych Urzędu Regulacji Energetyki od momentu liberalizacji tego rynku do końca września 2011 dostawcę prądu zmieniło ponad 23 tysiące odbiorców, w tym ponad 16 tysięcy komercyjnych (biznesowych i instytucjonalnych). Jeśli dostawcy energii chcą utrzymać swoją silną pozycję na rynku, powinni już teraz zacząć wdrażać procesy optymalizujące ich biznes. Rozwiązaniem, które sprawdziło się na Zachodzie było zastosowanie m.in. outsourcingu sił sprzedaży.

Zasoby trzeba pomnażać

Dalszy dynamiczny wzrost sektora nowoczesnych usług biznesowych i branży outsourcingowej w Polsce będzie również zależał od kolejnych inwestycji w zasoby ludzkie dostępne na lokalnych rynkach pracy, m.in. w zakresie rozszerzania współpracy z uczelniami wyższymi, kształcenia praktycznego i popularyzowania nauki języków obcych. Wiele firm outsourcingowych z zagranicznym kapitałem będzie, podobnie jak w 2010 r., rekrutować za granicą. Istotnymi ułatwieniami dla branży byłoby m.in. rozszerzenie listy krajów spoza Unii Europejskiej, których obywatele mogliby podejmować pracę w Polsce na podstawie oświadczenia czy skrócenie terminów procesowania poszczególnych wniosków.

 


 

Dodaj komentarz

Przeczytaj również

Niezdrowe praktyki mobilnych aplikacji medycznych. Czy dbają o nasze dane?

Informacje o kolejnych wyciekach danych medycznych elektryzują opinię publiczną. Warto w t…