Czym jest transformacja cyfrowa?

W centrum tego procesu znajduje się klient i jego potrzeby, które wymagają od organizacji zmiany dotychczasowego podejścia do odbiorców swoich produktów i usług. Choć wiele firm zauważa , że technologie cyfrowe wpływają na poprawę efektywności organizacji, wciąż wiele firm nie docenia znaczenia postępującej cyfryzacji w kontekście budowania i utrzymania relacji z klientami, traktując ją jako zagrożenie.

Racjonalne myślenie?

Cyfryzacja nie jest zatem priorytetem, a podstawą decyzji o cyfryzacji firmy jest uzasadnienie biznesowe i wolne środki finansowe. Zatem największy nacisk stawiany jest na zwrot z inwestycji. Twierdzenie wyrównania szans traktowane jest jako miraż nie potwierdzony własnym doświadczeniem.

Obecnie jednak tylko 41 proc. polskich firm ma opracowany strategiczny plan biznesowy i inwestycyjny transformacji cyfrowej. Jeszcze mniej, bo tylko 36 proc. posiada jasno określony plan operacyjny, a do wdrażania i monitorowania jego etapów gotowych jest zaledwie 29 proc. organizacji. Jak wynika z badania przeprowadzonego przed Deloitte Digital, decydując się na przeprowadzenie transformacji cyfrowej, polskie firmy zbyt często liczą na natychmiastowe korzyści finansowe, podczas gdy nie mniej ważną kwestią jest budowanie pogłębionych relacji z klientami, które mają szansę zapewnić firmie sukces i przychody w długiej perspektywie.

Uczestnicy badania byli również pytani o to, jak postrzegają transformację cyfrową, czy widzą w niej szansę czy raczej zagrożenie dla swojej organizacji. Odpowiedzi rozłożyły się dość równomiernie, choć lekką przewagę zyskało wskazanie na to drugie. Było ono szczególnie widoczne wśród osób na stanowiskach decyzyjnych. „Rewolucja technologiczna nieodwracalnie zmieniła i wciąż zmienia dotychczasowe modele biznesowe, tradycyjne łańcuchy wartości oraz od lat funkcjonujące procesy i struktury organizacyjne. Aż 95 proc. przedstawicieli polskich firm zgadza się ze stwierdzeniem, że rewolucja cyfrowa wpłynie na wyniki ich organizacji. Częściej jednak postrzegają ten wpływ jako ryzyko niż jako możliwy do wykorzystania potencjał” – tłumaczy Stefan Nowak, Dyrektor w Deloitte Digital.

Wizja i rzeczywistość

Badanie Deloitte Digital pokazało, że 51 proc. firm w Polsce posiada wizję transformacji cyfrowej, a około jedna czwarta ma już nawet opracowaną strategię jej przeprowadzenia (28 proc.). Świadomość potrzeby posiadania wizji i strategii jest dużo bardziej widoczna u członków zarządów i kadry zarządzającej (60 proc.) niż u pracowników niższego szczebla. „Polskie firmy rozumieją konieczność przeprowadzenia u siebie transformacji cyfrowej, ale tylko 41 proc. z nich ma już przygotowany plan biznesowy i inwestycyjny w tym zakresie. Jeszcze mniej, bo nieco ponad jedna trzecia, posiada określony plan operacyjny, a gotowych do wdrażania i monitorowania jego etapów jest zaledwie 29 proc. organizacji. To pokazuje, że biznes w Polsce myśli o transformacji raczej w kontekście przyszłości, aniżeli teraźniejszości” – mówi Daniel Martyniuk, Dyrektor w Deloitte Digital.

Warty podkreślenia jest fakt, że o transformacji cyfrowej w polskich firmach rozmawia się przede wszystkim na poziomie kadry zarządzającej. Aż 59 proc. respondentów uważa, że nie jest w tym temacie należycie poinformowanym lub, że komunikacja w tym zakresie trafia tylko do nielicznych osób w firmie. Jednocześnie dziewięciu na dziesięciu badanych wyraziło opinię, że właściwa polityka komunikacyjna jest kluczowa dla powodzenia procesu digitalizacji.

Jedna piąta decydentów uważa, że ich firmy nie są zaawansowane technologicznie nawet w minimalnym stopniu. Wśród pracowników niższego szczebla odsetek ten wynosi 12 proc. Jednocześnie stopień zaawansowania technologicznego jako maksymalny wskazało jedynie 3 proc. przedstawicieli kadry zarządzającej i co dziesiąty pracownik zajmujący niższe stanowisko. Ten sam odsetek ankietowanych określił swoje organizacje jako „cyfrowego trendsettera” na rynku, na którym działają. Jednocześnie do grupy „naśladowców” swoje firmy zakwalifikowało 36 proc. decydentów i jedna piąta pracowników niższego szczebla.

Cyfryzacja wiąże się między innymi z wdrażaniem nowych narzędzi, wspierających procesy sprzedaży, marketingu i komunikacji. Wyniki badania Deloitte Digital pokazują, że polskie firmy starają się korzystać z pełnego spektrum technologii cyfrowych, zarówno wewnątrz firmy, jak i w zewnętrznych kontaktach z interesariuszami. W przypadku tych drugich, duże znaczenie mają przede wszystkim media społecznościowe (69 proc. wskazań). Z kolei jeśli chodzi o technologie mobilne to jedna czwarta respondentów wykorzystuje je w procesach wewnętrznych, natomiast w pracy z klientem używa je jedynie jedna piąta ankietowanych.

Korzyści versus koszty

Wdrożenie rozwiązań cyfrowych wiąże się nie tylko z korzyściami, ale również z kosztami. Wielkość tych ostatnich uzależniona jest oczywiście od rozmiaru firmy. W przypadku największych organizacji proces ten może kosztować nawet kilkanaście milionów złotych. Jak deklaruje większość respondentów, proces transformacji planowany jest na okres od jednego do trzech lat. A korzyści? Dla ankietowanych liczą się głównie te finansowe. „Na ten aspekt uwagę zwróciło blisko 40 proc. naszych respondentów. Jednocześnie jednak polskim firmom nieco umyka fakt, że działania związane z transformacją cyfrową powinny koncentrować się na długoterminowych korzyściach płynących np. z pogłębienia relacji z klientami. Wagę tego dostrzega tylko 8 proc. badanych. Patrzenie na to, co się chce osiągnąć głównie przez pryzmat szybkich korzyści finansowych jest myśleniem krótkowzrocznym i pokazuje pewną niedojrzałość naszego rynku w porównaniu z innymi gospodarkami” – tłumaczy Daniel Martyniuk. 

Zdaniem ekspertów Deloitte Digital polskie firmy muszą zrozumieć, że transformacja cyfrowa przestała być sposobem na utrzymanie przewagi konkurencyjnej, a stała się czynnikiem decydującym czy dane przedsiębiorstwo utrzyma się na rynku czy nie. Cyfryzacja to nie tylko postęp technologiczny, ale katalizator zmian biznesowych, społecznych, w centrum których znajduje się zaspokojenie szybko zmieniających się potrzeb klienta.