Polska przedsiębiorczość w liczbach: Niepokojące trendy i oznaki stabilizacji

W pierwszej połowie 2024 roku polska scena biznesowa doświadczyła znaczących zmian. Najnowsze dane z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) rzucają światło na sytuację jednoosobowych działalności gospodarczych (JDG) w naszym kraju. W ciągu zaledwie sześciu miesięcy prawie 100 tysięcy firm zostało zamkniętych, a ponad 179 tysięcy zawiesiło swoją działalność. Te liczby, choć na pierwszy rzut oka alarmujące, kryją w sobie bardziej złożoną historię o kondycji polskiej przedsiębiorczości.

Kluczowe fakty:

• 99,6 tys. wniosków o zamknięcie JDG (spadek o 3,4% rok do roku)
• 179,1 tys. wniosków o zawieszenie działalności (wzrost o 3,3% rok do roku)
• Sektory najbardziej dotknięte: budownictwo, handel i transport

Zamknięcia firm: trend spadkowy

Choć liczba 99,6 tysięcy zamkniętych firm w pół roku może brzmieć alarmująco, warto zwrócić uwagę na kontekst. To o 3,4% mniej niż w analogicznym okresie 2023 roku. Łukasz Goszczyński, radca prawny i doradca restrukturyzacyjny z kancelarii GKPG, komentuje: „Dla samej gospodarki i szeroko pojętego rynku ten spadek niewiele oznacza. Jednak warto zauważyć, że obecnie przedsiębiorcy są w lepszej kondycji niż rok temu.”

Łukasz Kozłowski, główny ekonomista Federacji Przedsiębiorców Polskich (FPP), dodaje istotny kontekst: „Początek 2023 roku był szczególnie trudny dla przedsiębiorców. Wówczas mieliśmy do czynienia z okresem kulminacji presji kosztowej, związanej w szczególności z wysokimi cenami energii, przy jednoczesnej słabości popytu wewnętrznego.”

Zawieszenia działalności: strategiczna decyzja?

Interesujący jest wzrost liczby zawieszeń działalności o 3,3% w porównaniu z rokiem poprzednim. Eksperci są zgodni, że nie należy traktować tego trendu jako jednoznacznie negatywnego. Kozłowski wyjaśnia: „Instytucja zawieszenia JDG w obecnym stanie prawnym jest narzędziem bardzo elastycznym. Przedsiębiorcy decydują się na to rozwiązanie, aby nie ponosić obciążeń m.in. z tytułu obowiązkowych składek w czasie przestoju.”

Dawid Sułkowski z Polskiego Instytutu Ekonomicznego (PIE) dodaje: „Dane z tego zakresu są bardzo zmienne, a nie każdy taki przypadek wynika z sytuacji ekonomicznej przedsiębiorstwa. Część przedsiębiorców, zamiast wznowienia JDG, decyduje się na zarejestrowanie nowej firmy.”

Sektory pod presją

Analiza danych wskazuje, że najwięcej likwidowanych działalności obserwuje się w sektorach budownictwa, handlu i transportu. Kozłowski wyjaśnia: „Ma to związek zarówno z szeregiem barier napotykanych w tych gałęziach gospodarki, jak również z faktem, iż funkcjonuje w nich znaczna liczba firm.”

Perspektywy na przyszłość

Eksperci są ostrożnie optymistyczni co do przyszłości. Kozłowski prognozuje, że „liczba wniosków o zamknięcie JDG będzie się zmniejszać w umiarkowanym tempie, o 2-4% rok do roku.” Kluczowe znaczenie będą miały warunki popytowe na rynku oraz przyszłe regulacje, szczególnie te dotyczące składki zdrowotnej.

Adrian Parol, radca prawny i doradca restrukturyzacyjny, dodaje: „W mojej ocenie, będzie mniej zamknięć i zawieszeń działalności gospodarczych niż ostatnio. Na pewno przyczyni się do tego poprawa sytuacji gospodarczej w kraju. Do tego już teraz widoczna jest zmiana nastrojów konsumenckich na rynku.”

Wnioski

Dane z pierwszej połowy 2024 roku rysują złożony obraz polskiej przedsiębiorczości. Z jednej strony obserwujemy spadek liczby zamykanych firm, co może sugerować pewną stabilizację. Z drugiej strony, wzrost liczby zawieszeń działalności wskazuje na ostrożność przedsiębiorców i ich elastyczne podejście do trudności rynkowych.

Kluczowe dla przyszłości JDG będą nie tylko ogólne warunki ekonomiczne, ale także planowane zmiany w przepisach, szczególnie te dotyczące składki zdrowotnej. Wiele firm wstrzymuje się z decyzjami, czekając na konkretne rozwiązania w tym zakresie.

Dla przedsiębiorców oznacza to konieczność uważnego śledzenia zarówno trendów rynkowych, jak i zmian legislacyjnych. Elastyczność i umiejętność adaptacji do zmieniających się warunków będą kluczowe dla przetrwania i rozwoju w nadchodzących miesiącach.